กาฐมาณฑุเป็นหนึ่งในสถานที่ที่มีการอยู่อาศัยต่อเนื่องยาวนานที่สุด ตั้งขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 2 และมีชื่อเรียกในสมัยโบราณว่า "เนปาลมณฑล" เป็นที่อยู่อาศัยของชาวเนวาร์ ซึ่งเป็นอารยธรรมของชนเชิงเขาหิมาลัย กาฐมาณฑุมีสถานะเป็นราชธานีของราชอาณาจักรเนปาลและเป็นที่ตั้งของพระราชวังและอุทยานหลวงที่สร้างขึ้นโดยพระบรมวงศานุวงศ์ของเนปาล กาฐมาณฑุยังเป็นที่ตั้งของศูนย์กลางสำหรับสมาคมเอเชียใต้เพื่อความร่วมมือระดับภูมิภาค (SAARC) มาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1985 ในปัจจุบัน กาฐมาณฑุเป็นเมืองหลวงของประเทศเนปาล
ประชากรของกาฐมาณฑุมีวัฒนธรรมที่ผสมผสานทั้งฮินดูและพุทธ การท่องเที่ยวจัดเป็นธุรกิจสำคัญหนึ่งของกาฐมาณฑุ ข้อมูลจากปี ค.ศ. 2013 ระบุว่ากาฐมาณฑุอยู่อันดับสามในฐานะเมืองจุดหมายปลายทางการท่องเที่ยวที่กำลังมาแรงจากทั่วโลก และเป็นที่หนึ่งของเอเชีย จากการจัดอันดับของทริปแอดไวเซอร์ ถือกันว่ากาฐมาณฑุเป็นประตูสู่เขาหิมาลัยในเนปาล และยังเป็นที่ตั้งของแหล่งมรดกโลก เช่น จัตุรัสดูรบาร์, สวายัมภูนาถ, พุทธานาถ และปศุปตีนาถ หุบเขากาฐมาณฑุมีอัตราการเติบโตอยู่ที่ร้อยละ 4 ต่อปี ตามข้อมูลของธนาคารโลกในปี ค.ศ. 2010 ทำให้เป็นหนึ่งในเขตมหานครที่เติบโตเร็วที่สุดในเอเชียใต้ รวมถึงยังเป็นภูมิภาคแรกในเนปาลที่ต้องเผชิญกับการนคราภิวัตน์อย่างรวดเร็ว
สถานที่ต้องห้ามพลาดเมื่อไปเยือนเมืองกาฐมาณฑุ
1. จตุรัสภัคตะปูร์ดูร์บาร์ (Bhaktapur Durbar Square)
จตุรัสนี้เป็นสถานที่ที่แสดงให้เห็นถึงศิลปวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวเนปาล ตั้งแต่ยุคกลาง ผู้คนที่ยังอาศัยอยู่ในจตุรัสนี้ส่วนมากเป็นชาวเนวารีซึ่งเป็นชนพื้นเมืองของเนปาล สถานที่สำคัญในจตุรัสนี้ได้แก่ วัดเนียตาโปลา (Nyatapola Temple) รูปปั้นกษัตริย์มัลละ (Statue of King Bhupatindra Malla) หน้าต่างนกยูง (Peacock Window) ประตูทองคำ (Golden Gate) และพระราชวัง 55 พระแกล (Fifty-five window palace)
วัดเนียตาโปลาถือเป็นวัดที่มียอดใหญ่และสูงที่สุดในเนปาล ซึ่งมีความสูงถึงห้าชั้น และนอกจากนั้นยังมีวัดไภราพนาถ (Bhairab Nath Temple) ซึ่งเป็นตัวแทนของร่างอวตารที่ดุร้ายของพระศิวะ พระไภรวะ นอกจากนั้นในบริเวณจตุรัสยังมีร้านอาหารท้องถิ่นมากมายที่คุณสามารถลิ้มลองอาหารสูตรดั้งเดิมของชาวเนวารีได้ สิ่งที่แนะนำให้ลิ้มลองคือ Juju Dhau เป็นโยเกิร์ตสดที่โด่งดังมากในย่านนี้
2. จตุรัสกาฐมาณฑุดูร์บาร์ (2. จตุรัสกาฐมาณฑุดูร์บาร์ (Kathmandu Durbar Square)
จตุรัสนี้มีอีกชื่อเรียกว่าพระราชวังหนุมานโดกา เป็นจตุรัสที่มีความสำคัญที่สุดในเมืองกาฐมาณฑุ ตั้งอยู่ใจกลางเมือง สามารถเดินจากถนนธาเมลมาได้โดยใช้เวลาประมาณ 20 นาที จตุรัสนี้มีทั้งน้ำพุ รูปปั้นโบราณ สระน้ำ ลานกว้าง
สถานที่สำคัญในจตุรัสกาฐมาณฑุดูร์บาร์มีดังนี้ วังกุมารี (Kumari Bahal)
3. จตุรัสปาฏันดูร์บาร์ (Patan Durbar Square)
จตุรัสปาฏัน มีชื่อเสียงจากสถาปัตยกรรมโบราณที่งดงามและรอบล้อมไปด้วยวัดวังต่างๆซึ่งเป็นที่ประทับของเทพเจ้าหลายองค์ จตุรัสนี้ตั้งอยู่ใจกลางเมืองลลิตปูร์ บนที่ราบเลียบแม่น้ำบักมาติ สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญในจตุรัสนี้คือ Hiranya Varna, Mahavihar, วัด Mahaboudha, วัดกฤษณะ และพิพิธภัณฑ์ปาฏัน วัดกฤษณะเป็นวัดศักดิ์สิทธิ์หนึ่งเดียวของเนปาลที่มีเทวสถาน 21 แห่งที่ทำมาจากหิน เมืองปาฏันนี้เป็นเมืองที่เก่าแก่ที่สุดในบรรดาสามเมืองหลักในกาฐมาณฑ
4. เจดีย์โพธินารถ (Boudanath)
เจดีย์โพธินารถตั้งอยู่ในเมืองกาฐมาณฑุ เป็นศูนย์รวมความศรัทธาของชาวพุทธในเนปาล เจดีย์โพธินารถเป็นหนึ่งในสถานที่ที่ได้รับยกย่องให้เป็นมรดกโลกยูเนสโกในเมืองกาฐมาณฑุ ในบริเวณเจดีย์วัด วิหาร ร้านค้าและร้านอาหารสไตล์ทิเบต เจดีย์พุทธแห่งนี้ถูกสร้างขึ้นมาเมื่อ 1600 ปีที่ผ่านมา สถาปัตยกรรมมีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว และมีการใช้ทองจำนวนมากในการสร้าง
เจดีย์นี้เป็นเจดีย์ทรงกลมที่ใหญ่ที่สุดในโลกด้วยความสูงสูงถึง 38 เมตร และเส้นผ่าศูนย์กลางยาวถึง 100 เมตร ทั้งสี่ด้านของเจดีย์มีดวงตาพระพุทธเจ้าซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการมีอยู่ในทุกที่และการมีสติ ผู้มาแสวงบุญชาวพุทธมักจะเดินจงกรมเป็นวงกลมตามเข็มนาฬิกา
5. เจดีย์สวยัมภูนารถ (Swayambhunath)
เจดีย์สวยัมภูนารถหรือนักท่องเที่ยวนิยมเรียกกันว่าวัดลิง เป็นสถานที่ทางศาสนาที่เก่าแก่ ตั้งอยู่บนเนินเขาในเมืองกาฐมาณฑุ ประมาณ 2 กิโลเมตรทางตะวันตกจากใจกลางเมือง การที่ตั้งอยู่บนจุดที่สูงทำให้สามารถเห็นวิวเมืองและวิวเขาหิมาลัยที่สวยงามได้จากวัดแห่งนี้ ในทุกๆเช้าจะมีผู้ที่ศรัทธาในศาสนาเดินขึ้นบันไดกว่า 365 ขั้นเพื่อขึ้นถึงจุดสูงสุดของตัววัดและเดินเป็นวงกลมตามเข็มนาฬิการอบเจดีย์แห่งนี้
6. ร้านอาหารประจำชาติเนปาล Dal Bhat
อาหารหลักของชาวเนปาลคือ Dal Bhat หรือข้าวและแกงถั่ว ซึ่งเป็นรสชาติของอาหารดั้งเดิมของเนปาลแท้ๆ ชาวเนปาลส่วนมากรับประทาน Dal Bhat เป็นอาหารหลักกันทุกวัน โดยส่วนประกอบหลักมาจากผลิตผลทางการเกษตรที่เติบโตในเนปาลคือข้าว และถั่วเหลือง เสิร์ฟมาพร้อมกับผัก และแกงต่างๆ มีทั้งแกงไก่ แกงแพะ แกงปลา และหากคุณอยากสัมผัสบรรยากาศการกิน Dal Bhat แบบคนเนปาลแท้ๆ เราขอแนะนำให้ลองใช้มือทานเหมือนกับชาวเนปาลส่วนใหญ่
7. ถนนธาเมล (Thamel)
ถนนธาเมลเป็นย่านศูนย์รวมนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาเนปาล เป็นย่านที่มักจะเป็นจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุดของการเดินทางในเนปาล ในย่านนี้มีทุกสิ่งที่นักท่องเที่ยวต้องการ ตั้งแต่เกสท์เฮ้าส์ไปจนถึงโรงแรมห้าดาว บูธขายทัวร์ ร้านขายอุปกรณ์เดินเขา ที่แลกเงิน ร้านขายของชำ ร้านอาหารสตรีทฟู้ด ร้านซักอบรีด ย่านช้อปปิ้ง ร้านเสริมสวย สปา และอื่นๆอีกมากมาย ถนนธาเมลเป็นถนนเล็กๆที่เก่าแก่ ในหลายๆโซนมีการปรับเปลี่ยนเป็นถนนคนเดินห้ามยานพาหนะเข้า
เพียงเท่านั้ก็เพียงพอที่จะทำให้ท่านหลงเสน่ห์ของเนปาลได้แล้วแหล่ะ